Tips voor uw Alpenoversteek met de fiets

Uitrusting en routes voor uw Alpenroute

Een fietser op een bergpad met iemand in het achtergrond die ook fietst. De scène toont een Alpenlandschap bij zonsondergang.

Of u nu een professionele sporter, een hobbyfietser of een beginner bent – voor velen is een Alpenoversteek met de fiets een grote droom. Wij vroegen Lukas Stöckli, voormalig renner van het Zwitserse nationale team en auteur van “Luki’s Bikefibel”, wat echt belangrijk is. Hoe kunt u zich het beste voorbereiden en uitrusten voor uw Alpenroute met de fiets? Welke routes zijn het mooist en geschikt voor gevorderden of beginners? Deze en andere vragen beantwoorden we in ons artikel.

Dit kunt u verwachten in het artikel:

Advertentie

Lukas Stöckli – Expert in Alpenfietstochten

Sinds zijn 15e levensjaar is Lukas Stöckli onafscheidelijk van zijn fiets. De voormalige wielerprof is inmiddels extreme biker en biedt zelf Alpentochten en cursussen in fietstechniek aan. Na zijn wielercarrière wijdde hij zich aan het mountainbiken over en rond de bergen van deze wereld. Als Zwitser brengt hij dankzij zijn Alpenachtergrond de ideale voorwaarden voor deze bergsport mee. Inmiddels heeft hij ook “Luki’s Bikefibel” uitgebracht, waarin hij waardevolle tips geeft over alpenbiken.

Als expert in Alpenoversteken deelt hij zijn kennis met ons. Zijn tips, die we hieronder presenteren, vormen een goede basis voor de voorbereiding van uw eigen Alpenfietstocht.

Met de fiets over de Alpen: de juiste voorbereiding

Hebt u besloten de grote stap te zetten en de Alpen met de fiets over te steken? Gefeliciteerd! Nu hoeft u alleen nog een paar belangrijke voorbereidingen te treffen, en dan kunt u vertrekken.

Natuurlijk hangt het ervan af welke Alpenoversteek u wilt doen. Ligt de nadruk meer op uithoudingsvermogen of op kracht? Volgens de ervaring van Lukas Stöckli zijn dit de twee fundamentele vragen die u uzelf moet stellen voordat u met de voorbereiding begint. Een van de belangrijkste voorwaarden is om vroeg vertrouwd te raken met de eisen van de route. Vaak is het voorjaar regenachtig, waardoor de voorbereiding pas in juni echt van start gaat – maar dan is het eigenlijk al laat en ontstaat er haast. Het is verstandiger om in de winter te beginnen met conditietraining. Zoals Lukas Stöckli opmerkt:

“Een goede renner wordt in de winter gemaakt.”

In het interview vertelt hij ons dat hij het daar volledig mee eens is, ook wat betreft de Alpenoversteek.

Voeding

Bij de voorbereiding op een Alpenoversteek met de fiets moet u niet alleen goed trainen, maar ook letten op een evenwichtige voeding. “Het moet echter nog steeds lekker zijn – je mag jezelf niet dwingen,” vindt onze expert. Vooral mineralen en sporenelementen spelen een belangrijke rol, omdat het lichaam die nodig heeft om goed te functioneren.

Volgens Lukas Stöckli zijn deze mineralen belangrijk wanneer u zich voorbereidt op een Alpenoversteek met de fiets of mountainbike:

Calcium is belangrijk voor de spieren.
Magnesium helpt tegen krampen.
Zink speelt een sleutelrol bij het herstel.
Kalium en ijzer zijn nodig voor de werking van het zenuwstelsel.

Belangrijk:
Volgens Lukas Stöckli moeten mineralen vooral via een goede voeding aan het lichaam worden toegediend, en niet via pillen of poeders.
Een houten bord met verschillende voedingsmiddelen die magnesium bevatten. Daaronder zijn banaan, noten en zaden.
Tijdens de voorbereiding op uw Alpenfietstocht is een voldoende inname van mineralen en sporenelementen belangrijk.

Training

Zoals Lukas Stöckli al aangaf, is wintertraining een belangrijk onderdeel van de voorbereiding op een Alpenfietstocht. Het hoeft niet altijd met de fiets te zijn – ook skiën is uitstekend geschikt. Fatbikes bieden echter ook in de winter de mogelijkheid om zich in de bergen uit te leven. Hun extreem brede velgen en banden maken het mogelijk om op sneeuw te rijden zonder weg te zakken.

Over het algemeen zou de “winterperiode zo gevarieerd mogelijk moeten zijn,” merkt Lukas Stöckli op. Dit is erg belangrijk om de mentale energie niet uit te putten, weet de topsporter. Let tijdens de training op factoren zoals:

• plezier en motivatie,
• doelstelling,
• lichaamssignalen,
• en een evenwichtige belasting en herstel.

Vooral plezier en motivatie zijn volgens Lukas Stöckli van groot belang.

Twee fietser met fatbikes rijden door een besneeuwd landschap langs het meer.
Met een fatbike kunt u ook in de winter trainen voor uw Alpenfietstocht.

Tussendoelen stellen

Om altijd een duidelijk doel voor ogen te houden, is het verstandig om tussendoelen te stellen. Stel uzelf bijvoorbeeld als doel om in de winter 40 kilometer op langlaufski’s af te leggen of in het voorjaar een driedaagse minicross in het zuiden te doen. Dit helpt om de motivatie te behouden en geeft u beter inzicht in uw huidige prestatieniveau.

Wat vertelt uw lichaam u?

Lukas Stöckli hecht veel waarde aan het leren interpreteren van lichaamssignalen, en dat op basis van eigen gevoel. Een hartslagmeter is een handig hulpmiddel, maar u moet er niet volledig op vertrouwen. Wanneer u vermoeid bent, stijgt uw hartslag namelijk niet zo sterk als wanneer u volledig fit bent. Op dagen dat u moe bent, zal de hartslagmeter dus nooit dezelfde hoge waarden tonen. Dit kan ertoe leiden dat u zichzelf overbelast, alleen om het gewenste getal te zien, waarschuwt de expert. Bovendien leert u door regelmatige sportactiviteiten uw lichaam steeds beter kennen, waardoor het makkelijker wordt om signalen te herkennen.

Rustperiodes zijn ook belangrijk

Gerichte belasting en herstel tijdens de training zijn essentieel. Dat betekent: niet elke dag tot het uiterste gaan! Anders neemt uw prestaties al snel af, omdat de herstelmomenten ontbreken waarin het lichaam nieuwe energie kan opbouwen. Het is het beste om een trainingsschema met herstelperiodes op te stellen. Pas uw schema aan uw levensstijl aan. Als u weinig tijd hebt, kunt u dat in het plan verwerken. Dit geeft richting en vermindert het schuldgevoel wanneer u door tijdgebrek minder kunt trainen.

Tip van Lukas Stöckli:
Voor recreatieve fietsers is een inspanningstest bijzonder aan te raden. Met behulp daarvan kunt u samen met een expert een persoonlijk trainingsplan opstellen. Dit is vooral nuttig als u weinig tijd hebt voor de voorbereiding. Vaak kunt u met slechts een kwart van de tijdsinvestering hetzelfde resultaat behalen.

Weersomstandigheden

In de bergen moet u altijd rekening houden met plotselinge weersveranderingen. Vooral bij onweer mag dit niet worden onderschat. Het weer kan snel omslaan in een gevaarlijke situatie waaruit het moeilijk ontsnappen is. Denken dat u op de fiets net zo veilig bent als in de auto is onzin, zegt Lukas Stöckli. Wat volgens de expert echt helpt:

• Ga weg van de fietsen – houd minstens 100 meter afstand.
• Zoek beschutting in het terrein – een laagte is het meest geschikt.
• Vermijd blootgestelde plaatsen.
• Blijf uit de buurt van natte rotswanden.
• Zoek nooit beschutting onder bomen tijdens regen – bliksemgevaar!
• Ga gehurkt zitten.
• Houd uw voeten tegen elkaar om spanningsverschillen te voorkomen als de bliksem inslaat.

Natuurlijk is het het beste om zo’n situatie helemaal te voorkomen. Daarom houdt een bikeguide zoals Lukas Stöckli altijd de fietser, de fiets, het weer en het parcours in de gaten.

Uitrusting voor uw Alpenoversteek met de fiets

Een fietser met een oranje rugzak en een blauwe tas rijdt zijn fiets over een bergachtig landschap.
Zadeltas of rugzak? Wat is beter voor een Alpenoversteek met de fiets?

Een ander belangrijk punt bij het plannen van uw Alpenfietstocht is natuurlijk de uitrusting. Wie verkeerd inpakt, heeft later ofwel te veel gewicht mee te sjouwen of te weinig materiaal. Om dit te voorkomen, hebben we deskundige tips verzameld van de voormalige profrenner. Naast kleding en voeding is vooral een basisset fietsgereedschap onmisbaar om noodreparaties te kunnen uitvoeren.

Kleding

Omdat het weer onvoorspelbaar kan zijn, is het belangrijk om geschikte kleding te plannen. Zodra u nat wordt, verliezen uw kleren hun isolerend vermogen. Daardoor kunt u snel afkoelen – iets wat gevaarlijk kan zijn tijdens een Alpenoversteek met de fiets. Daarom raadt Lukas Stöckli sterk aan om waterafstotende kleding te dragen. De gids heeft ook altijd een muts bij zich, die beschermt tegen warmte- en energieverlies in koude omstandigheden, maar ook tegen oververhitting op warmere trajecten. Waterafstotende overschoenen en dikkere, waterafstotende handschoenen mogen ook niet ontbreken.

U bent goed uitgerust met professionele wielerkleding, bestaande uit een shirt, een fietsbroek en een jack of vest van ademend, wind- en waterafstotend materiaal. In onze shop vindt u een ruime keuze aan wielerkleding. U kunt hier ook uw eigen wielershirts ontwerpen zoals u wilt.

Dames fietsshirt met lange mouwen CL5w Pro

Ontwerp nu uw dames fietsshirt met lange mouwen CL5w Pro >>

Windjacks – waterafstotend en ademend

Speciale windjacks voor wielrenners beschermen tegen wind en regen. Ze zijn zowel waterafstotend als ademend. Dankzij hun kleine pakformaat zijn ze gemakkelijk op te bergen.

Een windjack van Owayo met rode stippen die op beide kanten van het beeld te zien zijn. De jas heeft een capuchon en een ritssluiting.
Tip:
Met onze 3D-configurator kunt u uw windjack ontwerpen met uw eigen logo’s en opschriften.

Proviand

Het lichaam heeft voeding nodig om energie te krijgen. Tijdens een Alpenoversteek met de fiets kunt u volgens Lukas Stöckli wel 2.000 extra calorieën verbranden bovenop uw dagelijkse behoefte. Een voldoende voedselinname is daarom erg belangrijk.

Alleen water drinken kan gevaarlijk zijn

Wist u dat het echt gevaarlijk kan zijn om tijdens een Alpenoversteek met de fiets alleen water te drinken? Hoge temperaturen, zware inspanning en het bijbehorende zweten leiden, in combinatie met veel water, tot het uitspoelen van de bovengenoemde mineralen. Daarom raadt Lukas Stöckli sterk aan om isotone sportdranken te gebruiken. Deze bevatten bovendien koolhydraten – het bekende “brandstof voor de spieren” – en eiwitten.

Op de website van Lukas Stöckli vindt u een heerlijk recept voor energierepen (p. 5) die alle benodigde voedingsstoffen bevatten en veel energie leveren tijdens het fietsen.

Een fietser zit op een rots en drinkt uit een flesje terwijl hij kleding van 'owayo' draagt.
Isotone dranken zijn de beste dorstlessers.

Uitgekiende ondersteuning

Tegenwoordig gaat niets meer zonder technische ondersteuning? Een smartphone is ook handig tijdens een Alpenfietstocht – bijvoorbeeld om de actuele radarbeelden en weersvoorspellingen te bekijken. Maar er is een nadeel: in veel hooggelegen gebieden heeft u geen bereik, en dan helpt zelfs de beste smartphone niet.

Verlaat u niet alleen op GPS!

Volgens onze Alpenoversteek-expert moet u niet volledig op GPS vertrouwen. Bij een val kan het apparaat snel stukgaan. Bovendien vertrouwen veel fietsers tegenwoordig alleen nog op GPS en niet meer op hun eigen oriëntatievermogen. Daardoor kunnen ze zichzelf niet meer uit moeilijke situaties redden. Wat als een aardverschuiving plotseling het pad blokkeert? De voorgedefinieerde lijn op uw GPS weet in dat geval geen uitweg.

De natuur blijft achter

Lukas Stöckli vindt het jammer dat slimme gadgets tegenwoordig zo veel gebruikt worden. Volgens hem zou een tocht als deze bedoeld moeten zijn om een verbinding met de natuur aan te gaan en een avontuur te beleven:

“Ik denk dat de ervaring intenser is als je je niet te veel verlaat op cijfers en technologie.”

Rugzak of fietstas

Een zadeltas klinkt erg aantrekkelijk, omdat u dan uw bagage niet op uw rug hoeft te dragen. Een mountainbike heeft echter geen bagagedrager om zo’n tas aan te bevestigen. Volgens de expert is dat echter helemaal geen probleem.

Minder dynamiek met een zadeltas

Volgens Stöckli is het beter om een rugzak te dragen dan de fiets te belasten met een extra zadeltassysteem. Zo’n systeem vermindert de dynamiek van de fiets en zorgt ervoor dat hij heel anders reageert dan tijdens de training. Kleine voorwerpen zoals drinkflessen, een multitool of een reservebinnenband kunt u echter gerust aan het frame bevestigen.

Trainen met de rugzak

Lukas Stöckli heeft nog een paar tips voor het trainen met een rugzak: de rugzak mag niet zwaarder zijn dan tien procent van uw lichaamsgewicht. Daarnaast is het belangrijk om met de rugzak te trainen – niet alleen om uw grenzen te leren kennen, maar ook om een goed lichaamsgevoel met rugzak te ontwikkelen.

Door het dragen van een rugzak verliest u natuurlijk wat aan wendbaarheid, en daar moet u aan wennen. Bovendien ontdekt u door te trainen met de rugzak al vóór de Alpenoversteek met de fiets of deze echt bij u en uw rug past.

Een persoon met een rugzak fietst een bergopwaartse route op een mountainbike in een bergachtig landschap.
Plan voldoende tijd in om aan uw rugzak te wennen.

Alpentour: routekeuze en duur voor elk niveau

Welke route u kiest voor uw Alpenoversteek met de fiets hangt af van uw ervaring. Vooral als beginner moet u zichzelf niet te veel belasten.

Voor beginnelingen

Als u weinig of geen ervaring heeft en uw eerste Alpenoversteek plant, kunt u het beste beginnen met een van de klassieke routes van Zuid-Duitsland naar het Gardameer. Trek hier ongeveer een week voor uit, want de route is goed ontwikkeld en mooi om te fietsen. Volgens Stöckli is minder dan een week niet de moeite waard, omdat de voorbereiding dan te veel tijd zou kosten.

Voor gevorderden

Als u wat meer uitdaging zoekt en al wat ervaring hebt opgedaan, kunt u een Westelijke Alpenoversteek plannen. In 14 dagen fietst u van een vierduizender, zoals de Liskamm in de Walliser Alpen, naar de Côte d’Azur. De paden zijn hier niet aangelegd en veel uitdagender. Bovendien zijn er minder kabelbanen, dus u moet alle hoogtemeters op eigen spierkracht overwinnen.

Welke fiets voor de Alpenoversteek?

Naast alle voorbereidingen mag u niet vergeten de juiste fiets te kiezen voor de oversteek van de Alpen. Niet elke fiets is geschikt voor een Alpencross. Lukas Stöckli weet dat de keuze van de fiets afhangt van de route. Voor eenvoudige routes met veel fietspaden en weinig stijgingen is een “gewone fiets” vaak voldoende. Voor alpiene routes met veel grind en etappes buiten de paden is een mountainbike absoluut noodzakelijk.

Stuur en zadel

Bij het kiezen van het stuur is het belangrijk te kiezen voor een stuur dat niet te smal is en licht gebogen, met comfortabele handgrepen. Ook het zadel moet comfortabel en prettig zijn. Het is het beste als u dit al “ingereden” hebt, zodat het zich tijdens langere tochten heeft bewezen.

Remmen en banden

De banden van uw mountainbike moeten voor een Alpenoversteek breed zijn. Dat is comfortabeler en geeft meer grip, wat op grindpaden en onverharde wegen niet alleen een voordeel is, maar zelfs onmisbaar.

Hetzelfde geldt voor de remmen: hoe groter de remmen, hoe beter ze geschikt zijn voor een Alpenoversteek. Naast velgremmen, tangremmen en cantileverremmen bestaan er ook zogenaamde naafremmen, waaronder de terugtraprem en de schijfrem vallen. Idealiter kiest u voor uw Alpencross schijfremmen met een diameter van 180 millimeter. Laat u bij twijfel adviseren door een vakman, want ook lichaamsgewicht en rijstijl beïnvloeden de keuze van de remmen. Het voordeel van grotere remmen is dat ze de remwarmte beter afvoeren en veel beter bestand zijn tegen langdurige belasting dan smallere remmen.

Advertentie

Full-suspension bike of hardtail?

Een volledig geveerde mountainbike, ook wel Full Suspension Mountainbike of Fully genoemd, heeft naast een verende voorvork ook een extra demping in het frame, wat zorgt voor meer comfort. De Hardtail Mountainbike daarentegen heeft alleen vering aan de voorvork.

Fully: voor- en nadelen

Een Fully is geschikt voor alle fietsers die ook buiten verharde wegen comfortabel willen rijden. Grotere obstakels en hoogteverschillen kunnen met een Fully gemakkelijker worden overwonnen dan met een hardtail. Een Fully biedt vooral op langere tochten meer comfort en rijplezier. Met 140 millimeter veerweg is hij ook geschikt voor de zwaarste afdalingen en routes. Dankzij de verende voorvork en de achtervering biedt hij een betere grip, zelfs op rotsachtig terrein.

Voor het onderhoud en de juiste afstelling van de veringselementen is echter meer technisch inzicht nodig dan bij een hardtail. Bovendien is een Fully zwaarder dan een hardtail en meestal ook iets duurder in prijs.

Hardtail: voor- en nadelen

Een hardtail is geschikt voor fietsers die voornamelijk op verharde wegen rijden en nauwelijks oneffenheden hoeven te overwinnen. In tegenstelling tot een fully is een hardtail eenvoudiger, omdat deze minder onderhoud vereist. Het nadeel van een hardtail is echter dat schokken door de minimale vering direct op het lichaam worden overgebracht.

Conclusie

Over het algemeen hebt u met een volledig geveerde mountainbike tijdens een Alpenoversteek meer controle en stabiliteit, een betere tractie en kunt u hogere snelheden bereiken dan met een hardtail. Of u echter kiest voor een hardtail of een fully, hangt ook af van uw lichamelijke conditie, uw rijstijl en de eisen van de gekozen route. Laat u hierover adviseren door een gespecialiseerde fietsenwinkel.

Routetips voor uw Alpenfietstocht van Lukas Stöckli

Twee fietsers op een smal pad in een prachtig berglandschap met groene weiden en rotsige bergen onder een blauwe lucht.
Adembenemende landschappen zijn op elke Alpenroute te verwachten – hier op de Monte Viso.

De Alpen zijn groot en uitgestrekt. U kunt uw tocht op veel verschillende punten beginnen en beëindigen. Welke routes echt de moeite waard zijn en of u beter een geleide tocht boekt of op eigen houtje vertrekt, vertelt fietsexpert Stöckli. Drie van zijn favoriete routes zullen u de adem benemen. Maak u klaar voor indrukwekkende natuurverschijnselen!

De mooiste routes voor de oversteek van de Alpen met de fiets

Of het nu de Côte d’Azur is of de Zuid-Duitse Alpen, tussen de drie favoriete routes van Lukas Stöckli zit er zeker één die bij u past.

1. “Aan het eind van een tocht de zee bereiken – dat is het ultieme! Met een Alpenoversteek van Wallis naar de Côte d’Azur beleeft u onvergetelijke momenten op uw fiets.”

Twee personen rijden mountainbikes op steile paden in een bergachtig landschap met groene vegetatie en bergen in de achtergrond.
Op de Trail Soleil geniet u van prachtige uitzichten.

2e ‘De klassieke route, maar daarom niet minder mooi, is een route vanuit de Zuid-Duitse Alpen naar het Gardameer.’

Twee personen die mountainbikes berijden in een bergachtig landschap. De persoon links draagt een donkere jas en broek, terwijl de persoon rechts een zwart wielrenshirt en short draagt.
De Veltliner oversteek in het centrum van de Alpen heeft een boeiend gletsjer-panorama te bieden.

3e ‘Als je iets verder kijkt, blijkt dat er ook mooie routes bestaan rond Nationaalparken of gebergten. Een tocht rond de Matterhorn of de Monte Viso is ongelofelijk boeiend en is minstens zo spectaculair.’

Twee personen wandelen en fietsen op een bergpad met indrukwekkende sneeuwbedekte toppen onder een blauwe hemel in het achtergrond.
De Mont Blanc is goed voor een adembenemende ervaring.

Alpentocht: met gids of zonder?

De voordelen van een begeleide tocht zijn volgens Stöckli duidelijk. De groepsleden kunnen door de gids worden geobserveerd: hoe zij zich gedragen, hoe zij eten en wat hun vaardigheden zijn. De gids kan dit gedrag meenemen in de planning van de tocht en deze indien nodig aanpassen. Bovendien draagt hij belangrijke noodgereedschappen bij zich. Hij kent de route, kan het weer inschatten en weet verborgen waterbronnen te vinden tijdens warme periodes. De veiligheidsfactoren spelen dus een grote rol, zoals Lukas Stöckli benadrukt.

“Van een goede gids leer je veel meer dan wanneer je het alleen zou doen. Een Alpenoversteek is een totaalervaring.”

Zo heeft de gids interessante verhalen te vertellen — over de bergpassen, de dorpen, de mensen of gewoon over de geschiedenis van de berg die de groep aan het oversteken is. En precies dat, vindt Lukas Stöckli, maakt de tocht zo uniek. Alleen een GPS-route volgen is lang niet zo leuk.

Op de fietsen en vertrekken maar!

Met de fiets over de Alpen: uw droom kan nu werkelijkheid worden. U bent nu goed geïnformeerd om uw Alpenreis te plannen. Lukas Stöckli geeft u nog één laatste tip mee:

“Maak een tijdschema. Zo hebt u houvast en oriëntatiepunten. Dat voorkomt haast en paniek, en u kunt het weer en de duisternis beter inschatten en plannen.”

Wij wensen u veel succes en uithoudingsvermogen bij het plannen, voorbereiden en uitvoeren van uw fietstocht over de Alpen, en bedanken Lukas Stöckli voor het interview!

Advertentie

Beeldcredits: Titelbeeld: Elias Kostner/stock.adobe.com, Afbeelding 2: Daniel Vincek/stock.adobe.com, Afbeelding 3: Scott/stock.adobe.com, Afbeelding 4: Aleksey/stock.adobe.com, Afbeelding 5: owayo, Afbeelding 6: GutesaMilos/stock.adobe.com, Afbeelding 7: ARochau/stock.adobe.com, Afbeeldingen 8–14: Lukas Stöckli